ÇED ve Çevre Danışmanlık Hizmetleri
ÇED Süreci ve Çevre Danışmanlık Hizmetlerinin Önemi
Çevresel Etki Değerlendirmesi (ÇED), projelerin çevresel etkilerini değerlendirme ve yönetme sürecidir. Bu süreç, projelerin çevresel uygunluğunu sağlamak, olası çevresel riskleri değerlendirmek ve çevresel etkileri en aza indirgemek için kritik öneme sahiptir. ÇED sürecinin doğru ve eksiksiz bir şekilde uygulanması, projelerin sürdürülebilirliği ve toplumun çevresel refahı açısından büyük önem taşır.
ÇED süreci; projelerin en başında başlatılıp, proje veya işletme ömrü tamamlana kadar yapılacak ve/veya yapılması planlanan tüm işlemleri kapsayan bir raporlama ve taahhüt sürecidir. Bununla birlikte, 2872 sayılı çevre kanunu ve ilgili mevzuat gereği; yükümlülüklerin yerine getirilmesi amacı ile proje başlangıcından itibaren çevre danışmanlık hizmetlerinin alınması hem yasal hem vicdani sorumluluk gereğidir.
MEDESA; hem ÇED sürecinde, hem de sonraki tüm çevre ile ilgili izin ve lisans süreçlerinde madencilerimize her türlü danışmanlık ve teknik desteği uzman ekipleri ile sunmaktadır.
ÇED ve Çevre Danışmanlık Hizmetlerimiz
• ÇED Raporu Hazırlanması
• Proje Tanıtım Dosyası Hazırlama
• Muafiyet ve Kapsam Dışı Kararları
• Çevre Danışmanlık Hizmetleri
• Çevre İzin ve Lisans İşlemleri
• Atık Yönetim Planı
• Çevresel Risk Analizi
• Çevresel Kazalara Karşı Acil Durum Planlarının Hazırlanması
• Çevresel Acil Durum Tatbikatlarının Yapılması
• Çevre Değerlendirme Raporları
• Çevresel Ölçümler (Emisyon, Hava Kalitesi, Akustik Gürültü vb.)
• Toz ve Gaz Emisyonlarının Modellemesi
• Su, Atık Su Analizi
• Yasal Beyanların Yapılması
• Çevre Denetimi ve Çevre Görevlisi Hizmetleri
• Maden Atıkları ve Pasa Yönetim Planları
ÇED RAPORU SÜRECİ
ÇED raporu süreci; çevreye önemli etkileri olabilecek faaliyetlerle ilgili yeni proje ve gelişmelerin, planlama aşamasından başlayarak inşaat, işletme ve faaliyetin sona erdirilmesinden sonra meydana gelebilecek etkilerin, proje hakkında karar alınmadan önce bilimsel yöntem ve tekniklerle irdelenmesi, olumsuz etkilerinin önlenmesi ve gerekli önlemlerin belirlenmesi, projenin tüm uygulama aşamalarında bu etkilerin ve önlemlerin izlenmesi ve denetlenmesidir.
Çevresel Etki Değerlendirmesi (ÇED) Yönetmeliğine göre;
- Ek-1 listesinde yer alan projelere,
- “ÇED Gereklidir” kararı verilen projelere,
- Kapsam dışı değerlendirilen projelere ilişkin kapasite artırımı ve/veya genişletilmesinin planlanması halinde, mevcut proje kapasitesi ve kapasite artışları toplamı ile birlikte projenin yeni kapasitesi ek-1 listesinde belirtilen eşik değer veya üzerinde olan projelere, ÇED raporu hazırlanması zorunludur.
Bu Süreç, ÇED Başvuru Dosyası hazırlanması, sonrasında ÇED başvuru dosyasının halkın görüşüne açıldığı Halkın Katılımı Toplantısı ve Bakanlığın vereceği özel format doğrultusunda “ ÇED Raporu ” hazırlanması sonucunda Bakanlıktan “ÇED Olumlu” veya “ÇED Olumsuz” kararı alınarak sonuçlandırılması sürecinden ibarettir. Bu raporda çevreye yapılabilecek tüm etkiler göz önünde bulundurularak, çevre kirlenmesine neden olabilecek atık ve artıkların ne şekilde zararsız hale getirilebileceği ve bu hususta alınacak önlemleri içermektedir.
PTD (PROJE TANITIM DOSYASI) SÜRECİ
Çevresel Etki Değerlendirmesi (ÇED) Yönetmeliğine göre;
a) Ek-2 listesinde yer alan projeler,
b) Kapsam dışı değerlendirilen projelere ilişkin kapasite artırımı ve/veya genişletilmesinin planlanması halinde, mevcut proje kapasitesi ve kapasite artışları toplamı ile birlikte projenin yeni kapasitesi ek-2 listesinde belirtilen projeler,
seçme, eleme kriterlerine tabidir.
Süreç; Proje Tanıtım dosyası hazırlanarak yürütülür ve “ÇED Gerekli Değildir” veya detay incelemeye ihtiyaç duyulanlar için “ÇED Gereklidir” belgesi alınarak sonuçlandırılır. ÇED Gerekli Değildir Kararı “Seçme Eleme Kriterlerine Tabi Projeler hakkında yapılan değerlendirmeler dikkate alınarak, projenin çevre üzerindeki muhtemel olumsuz etkilerinin, alınacak önlemler sonucu ilgili mevzuat ve bilimsel esaslara göre kabul edilebilir düzeylerde olduğunun belirlenmesi üzerine projenin gerçekleşmesinde çevre açısından sakınca görülmediğini belirten Bakanlık kararını” ifade eder iken ÇED Gereklidir Kararı ise “Seçme Eleme Kriterlerine Tabi Projelerin çevresel etkilerinin incelenerek, çevresel etkilerinin daha detaylı incelenmesi amacıyla Çevresel Etki Değerlendirmesi Raporu hazırlanmasının gerektiğini belirten Bakanlık kararını” ifade etmektedir.
ÇED MUAFİYETİ
Çevresel Etki Değerlendirmesi (ÇED) Yönetmeliğine göre;
• EK-1 ve EK-2 listelerinde yer almayan,
• ÇED Yönetmeliğinde belirtilen eşik değerinin altında olanlar,
Yürürlükteki ÇED Yönetmeliği Ek-I ve Ek-II kapsamında yer almayan ve herhangi bir surette bu durumunu belgelemek isteyen kuruluşlar bağlı bulundukları Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğü’ne muafiyet başvurusunda bulunmalıdır.
ÇEVRE DANIŞMANLIK HİZMETLERİ
Çevre İzin ve Lisans Yönetmeliği gereğince EK-1 ve EK-2 listesinde bulunan tesislerin çevre izni ve/veya lisansı alınması için Çevre Danışmanlık Yeterliliği olan firmalardan hizmet alınması Çevre ve Şehircilik Bakanlığı tarafından zorunlu kılınmıştır. İlgili tesislerin çevre izni ve/veya lisansından muaf olması durumunda da EK-1 veya EK-2 listelerinde bulunmaları durumunda Çevre Danışmanlık Hizmeti almaları gerekmektedir.
ÇEVRE GÖREVLİSİ
E-çevre izinlerinin tüm işlemleri, işletmelerde çevre danışmanı olarak bulunan Çevre Görevlisi tarafından yapılmaktadır.
Çevre Görevlisi Hizmetlerimiz
• Çevre Faaliyetlerinin Koordinasyonu
• Aylık Faaliyet Raporlamaları
• İç Tetkik ve Raporlama
• Eğitim ve Bilinçlendirme Çalışmaları
• Endüstriyel Atık Yönetim Planı Çalışmaları ve Onayı
• EÇBS Uygulamaları (Atık Yönetim Uygulaması, BEKRA Bildirim Sistemi, Ömrümü Tamamlanmış Araçlar Bilgi Sistemi, Atıksu Bilgi Sistemi vb)
• Uygunsuzlukların Giderilmesi Çalışmaları
• Resmi Yazışmalar ve Periyodik Bilgilendirmeler
• Çevre İzin veya Çevre İzin ve Lisans belgelerinin alınması ve yenilenmesi
• Çevre Denetimlerinde Denetçilere Refakat aşamalarından oluşmaktadır.
ÇEVRE İZİN VE LİSANS HİZMETLERİ
Çevre İzin ve Lisans Yönetmeliği 5 inci maddesi gereğince; Yönetmeliğin Ek-1 ve Ek-2 listelerinde yer alan işletmelerin faaliyette bulunabilmelerin öncelikle Geçici Faaliyet Belgesi alması, sonrasında ise geçici faaliyet belge tarihinden 1 yıl içinde Çevre İzin veya Çevre İzin ve Lisans belgesi alması zorunludur.
ATIK YÖNETİM PLANI
Atık Barajları, Yığın Liç, Macun Dolgu Tesisleri
Ülkemizde atık yönetimi mevzuatı içinde, maden atıklarının yönetiminde kurumsal kapasitenin geliştirilmesi ve ülke genelinde etkin bir yönetim modelinin oluşturulması amacıyla, 2006/21 EC sayılı AB Maden Atıkları Direktifi ile uyumlu olarak hazırlanan ve 15 Temmuz 2015 tarih ve 29417 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Maden Atıkları Yönetmeliği, 15 Temmuz 2017 tarihi itibarıyla yürürlüğe girmiştir.
Maden Atıkları Yönetmeliğine göre;
• ÇED süreci tamamlanmış veya ÇED kapsam dışı maden atıklarının bertaraf yöntemlerinden olan ve ülkemizde en yaygın yöntem olarak kullanılan “Atık Depolama, Atık Barajları ve Atık Göletleri” adlandırılan mevcut Geçici Faaliyet Belgeli (GFB)/Lisanslı tesisler,
• Maden atıklarının bertaraf yöntemlerinden olan ve ülkemizde özellikle düşük tenörlü cevherler için kullanılan yığın liçi tesisleri,
• Madencilik faaliyetleri sonucunda oluşan yer altı galerilerinin, maden zenginleştirme atıkları ile doldurulması işlemleri gerçekleştirilen macun dolgu tesisleri,
Atık Yönetimi Planlarını, 15/01/2018 tarihine kadar olan yaklaşık 6 aylık süreçte, Yönetmeliğin Ek-1’inde yer alan formata göre, Bakanlıkça ÇED Yeterlik Belgesine ya da Çevre Danışmanlık Yeterlik Belgesine sahip kurum/kuruluş/ firmalara hazırlatmaları gerekmektedir.
Ayrıca, Maden Atıkları Yönetmeliği gereğince; macun dolgu tesisleri, atıkların asit maden drenajı ve uzun vadede metal liçi oluşturma potansiyelinin belirlenmesi ve işletmeci tarafından bu duruma yönelik tüm önlemlerin alındığının ortaya konulması için statik ve kinetik testler, mineralojik, jeokimyasal ve hidrojeokimyasal incelemeler hidrojeolojik, hidrolojik hesaplamalar ve modellemeler başta olmak üzere, ilgili tüm bilgi ve belgeleri içerir raporu Bakanlıkça ÇED Yeterlik Belgesine ya da Çevre Danışmanlık Yeterlik Belgesine sahip kurum/kuruluş/ firmalara hazırlatarak Çevre ve Şehircilik Bakanlığından “Maden Atığı Derine Enjeksiyon Onay Belgesi” almak zorundadır.